W 2025 roku Warszawa celebruje niezwykłą rocznicę, która skłania do refleksji nad jej burzliwą historią. Około 80 lat temu rozpoczęto odbudowę stolicy, która po II wojnie światowej była niemal doszczętnie zrujnowana. W tym kontekście, Teatr Wielki – Opera Narodowa we współpracy z orkiestrą Sinfonia Varsovia zaplanowały unikalne wydarzenie artystyczne, które odbędzie się od 19 września do 19 października. „Najlepsze miasto świata. Opera o Warszawie” to nie tylko spektakl, ale również głęboka refleksja nad trudną przeszłością i przyszłością miasta oraz tych, którzy poświęcili się jego odbudowie.

Historie dwóch wyjątkowych kobiet

Libretto autorstwa Beniamina M. Bukowskiego w unikalny sposób łączy historyczne dokumenty, przemówienia polityków i język codzienny. Nie jest to jednak zwykła kronika wydarzeń, lecz poruszająca narracja o losach dwóch kobiet, które personifikują różne aspekty odbudowy Warszawy. Pierwsza z nich to architektka modernistyczna, inspirowana postacią Heleny Syrkus, będącej kluczowym członkiem Biura Odbudowy Stolicy. Druga to amerykańska dziennikarka, przypominająca Anne Louise Strong, która z fascynacją obserwowała przemiany w powojennej Polsce. Ich spotkanie stanowi punkt wyjścia do rozważań nad odpowiedzialnością za przyszłość miasta.

Muzyka przełamująca granice

Cezary Duchnowski, znany z innowacyjnego podejścia do muzyki współczesnej, jest odpowiedzialny za oprawę dźwiękową opery. Jego kompozycje to połączenie tradycyjnych instrumentów z nowoczesną elektroniką, które tworzą dynamiczny pejzaż dźwiękowy. Duchnowski czerpał inspirację z miejskich dźwięków, od odgłosów kroków po hałas maszyn, co pozwala mu oddać zarówno tragizm przeszłości, jak i nadzieję na przyszłość. To wszystko sprawia, że opera jest żywym świadectwem procesu odbudowy stolicy.

Współpraca instytucji kultury

Realizacja tego projektu była możliwa dzięki współpracy Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, festiwalu Warszawska Jesień oraz orkiestry Sinfonia Varsovia. Dla tej ostatniej, znanej ze współczesnej działalności artystycznej w Warszawie, jest to szczególnie istotne przedsięwzięcie. Jak podkreśla Janusz Marynowski, dyrektor orkiestry, „to nie tylko wspomnienie przeszłości, ale także lustro dla naszej współczesności”, które ma przypominać o sile wspólnego działania i marzeń.

Osobista perspektywa reżyserki

Barbara Wiśniewska, reżyserka spektaklu, zaznacza osobisty wymiar tego projektu. Jako rodowita warszawianka, odczuwa silną więź z opowiadaną historią. „Warszawa to moje miasto, a jej odbudowa pokazuje, że nawet niemożliwe może stać się rzeczywistością” – mówi Wiśniewska. Jej wizja łączy przeszłość z teraźniejszością, udowadniając, że w obliczu destrukcji można odnaleźć siłę do odbudowy.

Symboliczne znaczenie spektaklu

Premiera opery odbędzie się w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej, miejscu, które samo przeszło długą drogę od zniszczeń wojennych do pełnej odbudowy ukończonej w 1965 roku. Wystawienie tego dzieła w takim miejscu dodaje mu dodatkowego wymiaru, łącząc historię z dniem dzisiejszym. Opera oddaje hołd tym, którzy przyczynili się do odbudowy Warszawy, jednocześnie skłaniając do refleksji nad naszą zdolnością do współdziałania dla lepszej przyszłości.

Prapremiera „Najlepszego miasta świata. Opery o Warszawie” odbędzie się 19 września 2025 roku. Kolejne wystawienia zaplanowano na 20 września oraz 18 i 19 października, z dodatkowym pokazem 21 września. Bilety na ostatni spektakl będą dostępne od 9 września na stronie Teatru Wielkiego – Opery Narodowej.