Warszawa zmaga się z różnicami w temperaturach w różnych częściach miasta podczas upalnych dni. Badania przeprowadzone przez miasto ujawniają znaczące różnice w nagrzewaniu się rejonów takich jak ulice Złota i Zgoda w centrum oraz bardziej zielonych obszarów, jak osiedle przy ulicy Podchorążych i Łazienki Królewskie. Rozmieszczenie zieleni, w tym drzew i roślinności, odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu warunków życia mieszkańców.

Rola zieleni miejskiej w redukcji ciepła

Zarząd Dróg Miejskich zlecił badania, które miały na celu porównanie temperatur w różnych częściach Warszawy. Naukowcy z Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN przeprowadzili pomiary w miejscach o różnym stopniu zabudowy. Wyniki pokazały, że w betonowym kwartale przy ul. Złotej i Zgoda występowały znacznie wyższe temperatury nocne niż w zielonych rejonach. Podczas gdy w centrum miasta notowano ponad 40 gorących nocy, na osiedlu przy ul. Podchorążych było ich jedynie 20, a w Łazienkach Królewskich tylko 17. Te różnice są szczególnie istotne, biorąc pod uwagę niewielką odległość między tymi obszarami.

Znaczenie wyników dla mieszkańców

Dane te mają bezpośredni wpływ na codzienny komfort życia mieszkańców. W betonowych dzielnicach powietrze nagrzewa się szybciej i wolniej się ochładza, co prowadzi do nieprzyjemnych warunków nocnych. Zbyt długie przebywanie w takich temperaturach może powodować problemy zdrowotne, takie jak przegrzanie organizmu czy nasilenie dolegliwości układu krążenia.

Zieleń pełni funkcję naturalnego klimatyzatora. Drzewa dają cień i zwiększają wilgotność powietrza przez parowanie, co sprawia, że miejsca takie jak Łazienki Królewskie są znacznie bardziej komfortowe podczas upałów w porównaniu do nagrzanych ulic miejskich.

Zjawisko miejskiej wyspy ciepła

Zjawisko znane jako miejska wyspa ciepła (ang. urban heat island) polega na tym, że zurbanizowane obszary nagrzewają się bardziej niż tereny zielone. W gęsto zabudowanych miejscach ciepło jest akumulowane i oddawane nocą wolniej niż na terenach otwartych. Efekt ten jest najbardziej zauważalny podczas bezwietrznych i bezchmurnych nocy, kiedy naturalne mieszanie powietrza nie występuje.

Nowa strategia dla centrum Warszawy

Od 2024 roku trwa przebudowa okolic Złotej i Zgoda, której celem jest redukcja temperatury w centrum miasta. Plan obejmuje posadzenie 167 drzew i licznych krzewów na powierzchni prawie 3 tysięcy metrów kwadratowych. W ramach projektu „Nowe Centrum Warszawy” posadzono już ponad 450 drzew, a przewiduje się ich liczbę wzrosnąć do ponad 600. Dodatkowo powstają zbiorniki retencyjne, które mają pomóc w zarządzaniu intensywnymi opadami.

Na pytanie, czy te zmiany przyniosą ulgę podczas upałów, będą mogli odpowiedzieć sami mieszkańcy, a naukowcy zebrą twarde dane. Pomiary, które rozpoczęto jeszcze przed modernizacją, będą kontynuowane po jej zakończeniu i ponownie po kilku latach, aby zobaczyć, jak rozwinięta zieleń wpłynęła na lokalny klimat.